Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

81. rocznica Bitwy nad Bzurą – bój o Łęczycę. Obchody będą dużo skromniejsze

Redakcja
Tak wyglądały obchody Bitwy nad Bzurą rok temu
Tak wyglądały obchody Bitwy nad Bzurą rok temu fot. UM w Łęczycy
Jutro, 6 września w Łęczycy obchodzić będziemy 81. Rocznicę Bitwy nad Bzurą – starcia zbrojnego trwającego od 9 września do 22 września 1939 roku. Tego dnia o godzinie 12 w kaplicy cmentarnej zostanie odprawiona Msza Święta w intencji Ojczyzny, a po niej burmistrz Paweł Kulesza i Radni Miasta Łęczyca złożą kwiaty przy grobach żołnierzy oraz pod pomnikiem Bohaterów Walk nad Bzurą. Zachęcamy do zapoznania się z opisem bitwy, której początki miały miejsce w Łęczycy.

Bitwa nad Bzurą była jedną z najważniejszych bitew obronnych wojska polskiego z hitlerowskim najeźdźcą. Uczestniczyły w niej dwie armie polskie: Armia „Poznań” pod dowództwem generała Tadeusza Kutrzeby i Armia „Pomorze” pod dowództwem generała Władysława Bortnowskiego.

Rozpoznanie

Zbliżał się 9 września 1939 r. Oddziały wyznaczone do ataku zajęły pozycje wyjściowe zgodne z planem operacji, a bazą wypadową do uderzenia na Łęczycę była Topola Królewska i sąsiadujące wsie. Niemcy mieli korzystne warunki obronne – Pradolina Warszawsko – Berlińska była wówczas mocno bagnista, a droga prowadząca z Łęczycy do Topoli była wybrukowana kocimi łbami.

Jeszcze w nocy z dnia 7 na 8 września dowódca 69 pp płk S. Dworzak wydzielił z II batalionu 4 kompanię por. S. Kępy z plutonem karabinów maszynowych por. Cz. Hawliczka w celu zluzowania oddziałów Wielkopolskiej BK w Topoli Królewskiej, które wyruszyły północnym brzegiem Bzury na nowe pozycje pod Sobotą.

W celu rozpoznania sytuacji w Łęczycy por. S. Kępa wysłał z Topoli Królewskiej patrol oficerski pod dowództwem ppor. J. Skiby, który w drodze powrotnej został ostrzelany z broni maszynowej. Ponowiono rozpoznanie siłami całej 4 kompanii, która ostrzelana z broni artyleryjskiej poniosła straty w ludziach. Udało się ustalić, że w Łęczycy jest co najmniej jeden batalion piechoty, w rejonie cmentarza znajduje się bateria artylerii. Zlokalizowano również pięć gniazd karabinów maszynowych oraz cztery stanowiska moździerzy. Zaobserwowano także duży ruch czołgów, transporterów i samochodów jadących w kierunku Piątku.

O świcie 9 września gen. Franciszek Alter rozkazał płk. S. Dworzakowi przeprowadzenie ponownego natarcia rozpoznawczego, które ruszyło o godzinie 10. Teren między Topolą Królewską a Łęczycą był pod silnym ostrzałem Niemców, zniszczono łączność telefoniczną. Kompanie podchodzące pod miasto zmuszone były do wycofania się. Wynikiem silnego ostrzału byli ranni i zabici polscy żołnierze, a wśród nich ppor. Skiba.

Udało się jednak zebrać informacje, na podstawie których gen. Alter przyjął, że miasto jest silnie obsadzone przez Niemców, w związku z czym postanowił skierować przeciwko nim wszystkie podległe mu jednostki. Początek ataku wyznaczono na godzinę 17.

Atak

Tymczasem Niemcy obsadzili północno-wschodnią część Łęczycy, a zlokalizowane w tych rejonach polskie oddziały zmuszone były do wycofania się. Natarcie na Łęczycę zostało opóźnione o pół godziny.

17:30 – dokładnie o tej godzinie zajmująca pozycje bojowe na północ od Topoli Królewskiej polska artyleria rozpoczęła ostrzał północnych krańców Łęczycy, celując w umocnione stanowiska Niemców. Kilkanaście minut później jednostki 25 Dywizji Piechoty ruszyły do natarcia, zdobywając wieś Kwiatkówek i odpierając niemiecki kontratak.

Walka przeniosła się do Tumu, gdzie na północnej wieży kolegiaty znajdował się punkt obserwacyjny, kierujący ogniem niemieckiej artylerii. Stamtąd prowadzono ostrzał w kierunku Topoli Królewskiej na zlokalizowane polskie oddziały, wspierające 25 Dywizję Piechoty. Doszło do wzajemnego ostrzału, a ok. godziny 22 Niemcy zmuszeni zostali przenieść się do sąsiedniego Małego Tumu.

Wolna Łęczyca

W dzienniku sztabu 25 Dywizji Piechoty odnotowano, że o godzinie 20 II batalion 69 pp zajął północne peryferia Łęczycy, który wraz z 4 kompanią 56 pp rozpoczął wypieranie nieprzyjaciela z miasta. Około godziny 22 opanowano rynek, a walka z niedobitkami trwała do północy.

Wiceburmistrz Julian Giertner, na wieść, że w Łęczycy są polscy żołnierze, nie bacząc na niebezpieczeństwo, wyszedł z ukrycia, witając polskich żołnierzy na Placu Tadeusza Kościuszki. W tym samym czasie Niemcy otworzyli ogień, zarazem wycofując się na ulicę Ozorkowską. Przy ulicy Tumskiej Niemcy zorganizowali stanowiska karabinów maszynowych, które zostały zniszczone przez żołnierzy wielkopolskich.

O świcie 10 września Łęczyca była wolna., choć walki wokół miasta trwały dłużej. Jeszcze w nocy gen. Alter wydał rozkaz ścigania nieprzyjaciela.

Po południu zdobyto przedpole Sierpowa – Leśmierza, a 12 września oddziały 25 Dywizji Piechoty dotarły na przedpole Ozorkowa, którego jednak nie zdobyto. Przez ten czas Niemcy zdążyli się poważnie wzmocnić.

Ponowna niewola

Sytuacja strategiczna armii „Poznań” pod dowództwem gen. Kutrzeby nie była wstanie złamać niemieckiej obrony, dlatego natarcie zdecydowano się skierować na Skierniewice – Sochaczew. Łęczycę jako ostatnie opuściły jednostki kawalerii.

Po południu, 13 września, Niemcy ponownie weszli do miasta, po uprzednich nalotach i bombardowaniach. Ostrzał artyleryjski i bombardowanie, zwłaszcza 3, 11 i 12 września spowodowały, że około 30% domów mieszkalnych i kilkanaście obiektów użyteczności publicznej uległo zniszczeniu.

Znaczenie

Działania podjęte przez 25 Dywizję Piechoty, zmuszające do odwrotu na południe niemieckie jednostki, były jednymi z pierwszych działań rozpoczynających Bitwę nad Bzurą. Bitwa ta trwale zapisała się w kartach chwały polskiego oręża i uznana została przez wybitnych strategów polskiego i niemieckiego pochodzenia za najważniejszą bitwę września 1939 roku. Ogromne bohaterstwo oraz poświęcenie polskich żołnierzy opóźniło dotarcie okupanta do Warszawy.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na leczyca.naszemiasto.pl Nasze Miasto